พระพุทธรูปสมัยสุโขทัย (สกุลช่างกำแพงเพชร)
หรือที่เรียกกันว่า พระกำแพงสามขา ขนาดหน้าตัก 4 นิ้ว สูง 8 นิ้ว ศิลป์ชัดเจน (มีบูรณะเชื่อมอุดตรงอก)
พระพุทธรูปสุโขทัยหมวดกำแพงเพชร( สกุลช่าง กำแพงเพชร) มีลักษณะโดยทั่วไปเหมือนในหมวดใหญ่ คือพระรัศมีเป็นเปลว ขมวดพระเกศาเล็ก พระพักตร์รูปไข่ พระขนงโก่ง พระเนตรเหลือบลงต่ำ พระนาสิกงุ้ม ตามแบบลักษณะมหาบุรุษจากอินเดีย พระโอษฐ์อมยิ้มเล็กน้อย พระอังสาใหญ่ บั้นพระองค์เล็ก ครองจีวรห่มเฉียง ชาวจีวรยาวลงมาถึงพระนาภี ปลายเป็นเขี้ยวตะขาบ แต่มีลักษณะของวงพระพักตร์ตอนบนจะกว้างกว่าตอนล่างมากอย่างสังเกตเห็นได้ชัด พระหนุ(คาง)จะแหลม จัดเป็นพระพุทธรูปที่มีความงดงามอีกหมวดหนึ่ง พบที่จังหวัดกำแพงเพชร
สำหรับประวัติ พระกำแพงสามขา ในอดีตครั้งสมัยอาณาจักรสุโขทัยยังรุ่งเรือง มีกำแพงเพชรเป็นเมืองหน้าด่านมีการ
จัดสร้างพระพุทธรูปตามวัดวาอารามต่างๆ และพระบูชาจนมีเอกลักษณ์พิเศษ เรียกกันว่า“พระยุคสมัยสุโขทัย”
ส่วนพระกำแพงสามขานั้น สร้างในสมัยสุโขทัยยุคกลางคือ ทำตามแบบสุโขทัย ตอนต้นโดยแก้พระพักตร์เป็นรูปไข่
พระเกศเป็นปลายอุณาโลมให้ยาวขึ้น ฐานเขียงก็เพิ่มเป็นฐานมีขายื่นออกมาเป็น 3 ขาคือ แต่เดิมเป็นพระฐานเต็มคือ
มีลักษณะเป็นฐานทึบ ไม่มีขายื่นออกมา พระศกบางองค์ทำขมวดก้นหอยแหลมคล้ายหนามขนุน
พระกำแพงสามขา ในอดีตเป็นพระเมืองสุโขทัยในยุคสมัยพระร่วงเจ้า และได้สืบ ต่อมาถึงสมัยพ่อขุนรามคำแหงมหาราช
นับเป็นพระที่มีความงดงามในยุคสมัยสุโขทัยต่อมาพ่อขุนรามคำแหงมหาราชได้ทรงส่ง พระราชโอรสมาปกครองเมืองกำแพงเพชร
โดยมีพระนามว่า “พระเจ้าลิไท”พระองค์ทรงมีความเลื่อมใสศรัทธาในพระพุทธศาสนาเป็นอย่างมาก
พระองค์จึงได้ให้ช่างหลวงและช่างราชจัดสร้างพระพุทธรูปขึ้นมา โดยให้ผิดแปลกจากสุโขทัย กล่าวคือ
ให้มีพุทธลักษณะที่งดงามไม่แพ้พระสุโขทัย โดยมีการปรับปรุงฐานพระเสียใหม่คือ เป็นแบบขาโต๊ะหรือเรียก
ตามชื่อจังหวัดกำแพงเพชร ว่า “พระกำแพงขาโต๊ะ”
พระกำแพงสามขา เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัยและปางสมาธิขนาดเล็กที่มีพุทธลักษณะที่โดดเด่นอยู่ที่ฐานรองรับพระพุทธรูปทั่วๆไป
กล่าวคือ มี 2 แบบคือ สามขา และสี่ขา แต่ที่นิยมมากคือ แบบสามขาพระกำแพงสามขา จัดได้ว่าเป็นพระบูชาในอดีตที่มีพุทธลักษณะ
และพุทธศิลป์ที่งดงามหา พระที่เปรียบได้ยากทรงไว้ด้วยพุทธคุณในทุกด้าน ซึ่งทุกบ้านควรจะมีไว้บูชาและสักการะเป็นอย่างยิ่ง
แต่เนื่องจากเวลาได้ล่วงเลยผ่านมา เนิ่นนานแล้ว พระรุ่นเก่าที่มีความงดงามสมบูรณ์เป็นที่หายากยิ่ง จึงต้องยกให้เป็นอีกเอกหนึ่ง
ของเมืองกำแพงเพชรหรือเป็นพระ “คู่บ้านคู่เมือง” ของจังหวัดกำแพงเพชรก็ว่าได้
Reviews
There are no reviews yet.